สรุปให้ เหตุพิพาท "วัดบางคลาน" ความขัดแย้ง 9 ปี วัดดัง จ.พิจิตร ที่ล่าสุด เหมือนจะจบลงแล้ว?

ย้อนกลับไปเมื่อเดือน เม.ย.66 เกิดกรณีชายหัวเกรียนสวมชุดดำ บุกยึดวัดหิรัญญาราม หรือวัดหลวงพ่อเงินบางคลาน ต.บางคลาน อ.โพทะเล จ.พิจิตร แล้วเกิดเหตุชุลมุนมีการทำร้ายร่างกายไวยาวัจกร และคนงานในวัด ได้รับบาดเจ็บหลายราย ร้อนถึง ผู้ว่าฯ พิจิตร ต้องนำกำลังตำรวจเข้าควบคุมสถานการณ์จนสงบลง

เหตุการณ์นี้ทางตำรวจดำเนินการสืบสวนสอบสวน จนสามารถจับผู้กระทำผิดได้จำนวนหนึ่ง และพบว่า มีพยานหลักฐานเชื่อมโยงพาดพิงไปถึง นายกิตติศักดิ์ รัตนวราหะ สมาชิกวุฒิสภา (สว.) จึงมีการออกหมายเรียก สว.กิตติศักดิ์ เพื่อมาพบและแจ้งข้อกล่าวหา ต่อมา เจ้าตัวเข้าพบพนักงานสอบสวน พร้อมปฏิเสธไม่เกี่ยวข้อง ยืนยันไม่ได้ทำผิด ขอตั้งทนายสู้คดีในศาล 

เรื่องราวข้างต้น มาจากปมมหากาพย์ความขัดแย้ง ที่ต้องใช้เวลานานกว่า 9 ปี ก่อนจะค่อยๆ สงบลงจนน่าจะยุติแล้ว (?)

"เนชั่นออนไลน์" ขอสรุปให้ ปมศึก "วัดบางคลาน" มีความเป็นมาอย่างไร เหตุใดถึงเป็นเรื่องใหญ่ กระทั่งมีชื่อ สว.คนดังเข้าไปเกี่ยวข้อง ถึงขนาด ผบ.ตร.ต้องลงไปจัดการด้วยตัวเอง

เปิดปมขัดแย้ง "วัดบางคลาน"


วัดบางคลาน เป็นวัดเก่าแก่ อายุเกือบ 200 ปี โด่งดังด้านวัตถุมงคลแบบสุดขีดในยุคที่มี พระครูพิบูลธรรมเวท หรือ "หลวงพ่อเปรื่อง" ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสรูปที่ 8 ตั้งแต่ปี 2505 มีการจัดทำวัตถุมงคล และพระเครื่องหลายรุ่น ทุกรุ่นล้วนแต่โด่งดังในแวดวงพระเครื่องและวัตถุมงคล โดยเฉพาะ "พระรูปหล่อ หลวงพ่อเงิน พิมพ์นิยม" ซึ่งราคาปัจจุบันสูงถึงหลักล้านบาท หรือหลายล้านบาท

ยุคหลวงพ่อเปรื่อง มีไวยาวัจกร และผู้ที่จัดการเรื่องบัญชีรายรับรายจ่ายของวัด 2 คน ซึ่งทำงานให้วัดมานานหลายสิบปี ก็คือ "ลุงเชวง" กับ "อาจารย์พร" ช่วงนั้น ในวัดไม่มีปัญหาขัดแย้ง กระทั่งปี 2539 หลวงพ่อเปรื่องได้มรณภาพลง ทางวัดมีการแต่งตั้ง "พระครูวิสิฐสีลาภรณ์" ขึ้นมาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส นับแต่นั้นความขัดแย้งก็เริ่มขึ้น

ลุงเชวง และอาจารย์พร ซึ่งดูแลจัดการเงินวัดมาตลอด  ระบุว่า ปัญหาภายในวัดมาจาก 2 เรื่องหลักๆ คือ ความประพฤติที่ไม่เหมาะสมกับสมณเพศของเจ้าอาวาส(ในขณะนั้น) คือพระครูวิสิฐสีลาภรณ์ และปัญหาการบริหารจัดการเงินวัด ขณะเดียวกัน การจัดสร้างวัตถุมงคลรุ่นหลังๆ ในยุคนี้ ก็เริ่มมีผู้มีอิทธิพลระดับท้องถิ่นจากนอกวัดเข้ามามีบทบาท ทำให้ความขัดแย้งเริ่มปะทุ

ปี 2557 ลุงเชวงทนไม่ไหว ได้ร่างจดหมายร้องเรียนถึงเจ้าคณะใหญ่หนเหนือ ให้มีการตรวจสอบการปฏิบัติหน้าที่ของพระครูวิสิฐสีลาภรณ์ มีการตั้งคณะกรรมการไต่สวน ตามกฎหมายปกครองคณะสงฆ์และกฎมหาเถรสมาคม สุดท้ายมีคำสั่งให้พระครูวิสิฐสีลาภรณ์ ยุติการปฏิบัติหน้าที่เจ้าอาวาส พร้อมตั้งรักษาการเจ้าอาวาสรูปใหม่ คือ "พระครูพิสุทธิวรากร" ให้เข้าไปตรวจสอบเงินบริจาคและศาสนสมบัติของทางวัด

จุดนี้เองที่เป็นชนวนเหตุของความขัดแย้ง มีคดีฟ้องร้องกันมากมาย แม้คดีหลัก คือคดีที่มีการฟ้องร้องเรื่องการปลดเจ้าอาวาสรูปเดิม และตั้งรักษาการเจ้าอาวาสรูปใหม่ จะมีคำพิพากษาศาลฎีกาออกมาแล้วว่า เป็นการดำเนินการโดยชอบด้วยกฎหมาย แต่ปัญหาก็ยังไม่ยุติลง เพราะยังมีชาวบ้านและผู้กว้างขวางในพื้นที่ ขัดขวางการเข้าปฏิบัติหน้าที่ของคณะรักษาการเจ้าอาวาสรูปใหม่ 

ต่อมา ในปี 2565 มีการปิดล้อมยึดวัดหลวงพ่อเงินบางคลานยาวนาน 3-4 เดือน จนเมื่อ 24 มิ.ย.65 พระครูวิสิฐสีลาภรณ์ อดีตเจ้าอาวาสที่เป็นคู่กรณี ได้มรณภาพลง แต่เรื่องก็ยังไม่จบ เมื่อบรรดาลูกศิษย์และญาติพี่น้องต่างมาอ้างกรรมสิทธิ์ และทรัพย์สินของอดีตเจ้าอาวาสในช่วงที่หาได้และมีในขณะที่บวชเป็นพระ กระทั่งวันที่ 14 มี.ค.66 มีพิธีแต่งตั้ง พระครูพิสุทธิวรากร เป็นเจ้าอาวาสวัดหิรัญญาราม อย่างเป็นทางการ โดยพิธีในวันนั้น ไม่มีชาวบ้านออกมาประท้วงแต่อย่างใด 

แต่ผ่านไปได้เพียงครึ่งเดือน กลุ่มชาวบ้านก็ออกมาประท้วงอีกครั้ง เพราะไม่ยอมรับในตัวเจ้าอาวาสรูปใหม่ เนื่องจากมีการแจ้งความดำเนินคดีกับชาวบ้านเป็นร้อยคดี พยายามให้ชาวบ้านติดคุก จึงขอให้เปลี่ยนตัวเจ้าอาวาส 

ชายชุดดำบุกยึดวัด


6 เม.ย.66 นายพยนต์ อัศวพิชยนต์ ผู้ว่าฯ พิจิตร นำกำลังตำรวจ และฝ่ายปกครอง ไปที่วัดบางคลาน หลังได้รับรายงานความเคลื่อนไหวของกลุ่มมวลชน ซึ่งเป็นกลุ่มของอดีตเจ้าอาวาสที่มรณภาพไปแล้ว แต่ไม่ยอมรับการแต่งตั้งเจ้าอาวาสที่เจ้าคณะจังหวัดพิจิตร ได้แต่งตั้งโดยถูกต้องตามระเบียบ

กลุ่มดังกล่าวราว 100 คน มีทั้งชาวบ้านและชายสวมชุดดำหัวเกรียน อ้างตัวว่า เป็นทหารพากลุ่มคนบุกเข้ายึดวัดและวิหาร จากนั้น ได้มีการขัดขวางจากกรรมการวัด-คนงานของวัด ทำให้กลุ่มชายชุดดำเข้าใช้กำลังทุบตีชกต่อยด้วยสนับมือ เป็นเหตุให้คนงานชาย 4 คน ได้รับบาดเจ็บต้องส่งตัวไปทำแผลที่ รพ. นอกจากนี้ ยังมีคนงานหญิงอีก 3 คน ได้รับบาดเจ็บเล็กน้อย

หลังเกิดเหตุ ฝ่ายกฎหมายและทนายความของวัดบางคลาน ได้นำหลักฐานและสังขารอันบอบช้ำของคนงาน เข้าแจ้งความกับ สภ.โพทะเล ขณะที่บรรยากาศภายในวัดยังคงค่อนข้างตึงเครียด เพราะกลุ่มชายฉกรรจ์ยังปักหลักยึดพื้นที่วัดอยู่


ต่อมา ตำรวจพิจิตร, ตำรวจภูธรภาค 6 สนธิกำลังกัน จนสามารถจับกุมผู้ต้องหาได้ 21 คน และพบว่า มีพยานหลักฐานเชื่อมโยงพาดพิงไปถึง นายกิตติศักดิ์ รัตนวราหะ สมาชิกวุฒิสภา (สว.), นายดุศิต คำศิลา ผู้ใหญ่บ้าน ม.8 ต.บึงนานาง อ.บึงนาราง จ.พิจิตร โดยพนักงานสอบสวน สภ.โพทะเล ได้ขออนุมัติศาลจังหวัดพิจิตร เพื่อขอออกหมายจับ แต่ศาลให้ตำรวจออกเป็นหมายเรียก

สว.กิตติศักดิ์ ยันไม่เกี่ยวชายชุดดำ

ปลายเดือน พ.ค.66 สว.กิตติศักดิ์เผยว่า เขาและนายดุศิต ได้เข้าพบพนักงานสอบสวน สภ.โพทะเล เรียบร้อย ซึ่งตามกำหนดมีการออกหมายเรียกให้ไปพบวันที่ 1 มิ.ย.66 แต่เขามีเวลาว่าง เลยมาพบก่อนนัดหมาย เพื่อรับทราบ 3 ข้อหา ใช้จ้างวานฯ, ก่อเหตุวิวาทฯ และบุกรุกบริเวณวัดบางคลาน เมื่อวันที่ 6 เม.ย.66

สว.กิตติศักดิ์ กล่าวว่า เขากับนายดุศิต ให้การภาคเสธ และไม่ให้การใดๆ ทั้งสิ้น ถึงแม้ตำรวจจะอ้างมีหลักฐานก็ว่ากันไป ได้ตั้งทนายขึ้นมาสู้คดี ยืนยันไม่ได้ผิดอะไร อีกทั้ง ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับวัดบางคลาน หรือชายชุดดำแต่อย่างใด และไม่ได้อยู่ในวัด เมื่อตำรวจอ้างว่ามีหลักฐาน ก็ว่ากันไปตามกระบวนการยุติธรรม 

เจ้าอาวาส หวังพึ่ง ตำรวจ ปปป. แก้ปัญหาข้อพิพาท

3 ต.ค.66 พระครูพิสุทธิวรากร  เจ้าอาวาสวัดบางคลาน ได้ไปร้องเรียนต่อ กองบังคับการป้องกันปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ หรือ บก.ปปป. ซึ่งมี พล.ต.ต.จรูญเกียรติ ปานแก้ว เป็นผู้บังคับการ ได้สั่งการให้ตำรวจ บก.ปปป. ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการป้องกันปราบปรามการทุจริตในภาครัฐ หรือ ปปท. ลงพื้นที่วัดบางคลาน เพื่อหาข้อสรุปของปัญหา 

ขณะเดียวกัน ได้เข้าหารือกับเจ้าคณะหนเหนือที่วัดปากน้ำภาษีเจริญ พระอารามหลวง รวมทั้งพูดคุยกับตัวแทนชาว ต.บางคลาน อ.โพทะเล จ.พิจิตร ซึ่งก็ได้รับความร่วมมือด้วยดี โดยแนะนำว่า ควรมีคนกลางเพื่อเข้าไปแก้ปัญหา และแต่ละฝ่ายควรถอยออกมาคนละก้าว 

ด้าน พล.ต.ต.จรูญเกียรติ ระบุว่า แนวทางมาตรการจะเริ่มจากเบาไปหาหนัก จะเปิดให้คู่ขัดแย้งเจรจาหาข้อสรุปกันก่อน อยากให้ทุกอย่างจบบนโต๊ะ หากไม่สำเร็จก็คงต้องบังคับใช้กฎหมาย โดยจะให้หลวงพ่อถอย แล้วปล่อยให้เป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ดำเนินการทางกฎหมายกับผู้บุกรุก

18 ต.ค.66 พล.ต.ต.จรูญเกียรติ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ลงพื้นที่ไปพบชาวบ้าน ที่ชุมนุมอยู่ในวัดบางคลาน ที่มี สว.กิตติศักดิ์ ร่วมกับชาวบ้านกว่า 100 คน พร้อมเชิญแกนนำกลุ่มชาวบ้านเข้าหารือ เพื่อหาข้อยุติความขัดแย้ง หลังจากมีการพูดคุยกัน ผลที่ออกมาเป็นบวก โดยมีการขอเวลาตรวจสอบข้อท้วงติงที่ได้รับหนึ่งสัปดาห์ ส่วนเรื่องตรวจสอบเจ้าอาวาส หากมาอย่างถูกต้อง ทุกฝ่ายต้องยอมรับ

ตั้ง 18 อรหันต์ กอบกู้วัดบางคลาน - ปัญหาเริ่มคลี่คลาย


ต่อมา พระครูพิสุทธิวรากร เจ้าอาวาสวัดบางคลาน ได้แต่งตั้งคณะกรรมการวัดชุดใหม่ จำนวน 18 คน ที่มาจากผู้นำชุมชนและตัวแทนชาวบ้าน โดยมีการแบ่งกลุ่มคณะกรรมการวัด ออกเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้ 

- กลุ่มที่ 1 ทำหน้าที่ รับมอบ ตรวจสอบวัตถุมงคล และทรัพย์สินของวัดที่มีการส่งมอบจากอดีตเจ้าอาวาสวัดบางคลาน 
- กลุ่มที่ 2 ทำหน้าที่ตรวจสอบและขึ้นทะเบียนวัตถุมงคลที่ยังไม่ได้รับการขึ้นทะเบียน 
- กลุ่มที่ 3 ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยคดีความระหว่างวัดกับชาวบ้าน 

จากนั้น เจ้าอาวาสวัดบางคลาน ได้ถอนคำร้องทุกข์ให้แก่ชาวบ้าน จำนวนประมาณ 60 คน ซึ่งทำให้ปัญหาและความขัดแย้งเริ่มคลี่คลาย ขณะที่ คณะกรรมการกลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2 ทยอยตรวจสอบทรัพย์สินภายในวัด ซึ่งบรรยากาศเป็นไปด้วยดี 

หลังจากนั้น เจ้าอาวาสได้เปิดอุโบสถที่ถูกปิดมานาน ให้พระและชาวบ้านได้ร่วมกิจกรรมทำวัตรเช้า-เย็น ซึ่งเป็นผลทำให้พระในวัดและชาวบ้านมีความสุขเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ ตัวแทนชาวบ้านและเจ้าอาวาสวัดบางคลาน ได้พูดคุยทำความเข้าใจ ให้อภัยซึ่งกันและกัน นับว่าเป็นภาพบรรยากาศที่ไม่เคยมีมาตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา 

"บิ๊กต่อ" พาเจ้าอาวาสเข้าวัดบางคลาน


15 พ.ย.66 พล.ต.อ.ต่อศักดิ์ สุขวิมล ผบ.ตร. นิมนต์พระครูพิสุทธิวรากร เจ้าอาวาสเข้าวัดบางคลาน พร้อมนำชาวบางคลาน ทำบิ๊กคลินนิ่งภายในวัดครั้งใหญ่  เพื่อเปิดวัดให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมมะอีกครั้ง โดยจะเริ่มด้วยการทอดกฐินสามัคคี ในวันที่ 25 พ.ย.66

"ความสำเร็จในการทำให้วัดสงบ คือการเจรจา ที่ทุกฝ่ายอยากเห็นวัดมีความสุข ซึ่งความสำเร็จไม่ได้เกิดเพราะตำรวจ เกิดเพราะทุกฝ่าย ที่ร่วมมือร่วมใจกัน โดยเฉพาะชาวบ้านบางคลานเอง ที่อยากเห็นวัดมีความสงบสุข ทุกคนถอยคนละก้าว และอยากให้รักษาความสงบสุขแบบนี้ไว้ จะได้มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาเที่ยว รวมถึง เศรษฐกิจก็จะดีขึ้น" -  พล.ต.อ.ต่อศักดิ์ สุขวิมล ผบ.ตร.

น่าติดตามว่า กรณีนี้จะคลี่คลายได้จริงหรือไม่ หลังขัดแย้งมานานกว่าทศวรรษ