เปิดประวัติ วันเด็กแห่งชาติ เสาร์ที่2 ของเดือนมกราคม พร้อมทบทวนคำขวัญวันเด็ก

ชวนคอข่าว ชาวเนชั่นออนไลน์ ที่เคยผ่านวัยเด็ก มาทบทวนและทำความเข้าใจกับ ความหมายของ "เด็ก" ตีความตรงๆ ตามหลักพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้ให้ความหมายของคำว่า "เด็ก" ไว้ คือ "เด็ก" หมายถึง คนที่มีอายุยังน้อย ยังเล็ก อ่อนวัน เช่น เด็กชาย คือ คำนำเรียกเด็กผู้ชายที่มีอายุไม่เกิน 14 ปีบริบูรณ์ และ เด็กหญิง คือ คำนำเรียกเด็กผู้หญิงที่มีอายุไม่เกิน 14 ปี บริบูรณ์

ประวัติวันเด็กแห่งชาติ

วันเด็กแห่งชาติ จัดขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคม พ.ศ.2498 ตามคำเชิญชวนของ นายวี.เอ็ม. กุลกานี ผู้แทนองค์การสหพันธ์เพื่อ สวัสดิภาพเด็กระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ ทำให้วันดังกล่าวเป็นวัน World Children's Day เพื่อให้ประชาชนเห็นความสำคัญและความต้องการของเด็ก และเพื่อกระตุ้นให้เด็กตระหนักถึงบทบาทอันสำคัญของตนในประเทศ โดยปลูกฝังให้เด็กมีส่วนร่วมในสังคม เตรียมพร้อมให้ตนเองเป็นกำลังของชาติ ทำให้ทั่วโลกเริ่มจัดงานวันเด็กอย่างเป็นทางการนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

รัฐบาล ได้จัดให้มี คณะกรรมการจัดงานวันเด็กแห่งชาติ ขึ้นมาคณะหนึ่ง ทำหน้าที่ประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐบาลรัฐวิสาหกิจ และเอกชน กำหนดให้มีการฉลองวันเด็กแห่งชาติทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค จุดประสงค์เพื่อให้เด็กทั่วประเทศทั้งในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียน ได้รู้ถึงความสำคัญของตน เกี่ยวกับสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบ ระเบียบวินัย ที่มีต่อตนเองและสังคม มีความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

งานวันเด็กแห่งชาติ จัดขึ้นทุกปีในวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคมจนถึง พ.ศ. 2506 และใน พ.ศ. 2507 ไม่สามารถจัดงานวันเด็กได้ทัน จึงได้เริ่มจัดอีกครั้งในปี พ.ศ. 2508 โดยเปลี่ยนเป็นวันเสาร์ที่ 2 ของเดือนมกราคม เนื่องจากเห็นว่าเป็นช่วงหมดฤดูฝนและเป็นวันหยุดราชการ จนถึงทุกวันนี้

วัตถุประสงค์ของการจัดงานวันเด็กแห่งชาติ

จุดประสงค์เพื่อให้เด็กทั่วประเทศทั้งในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียน ได้รู้ถึงความสำคัญของตน เกี่ยวกับสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบ ระเบียบวินัย ที่มีต่อตนเองและสังคม มีความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข นอกจากนี้ จะเห็นได้ว่า ทุก ๆ ปี ในวันนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะพระราชทานพระบรมราโชวาท สมเด็จพระสังฆราชฯ ทรงโปรดประทานพระคติธรรม และ ฯพณฯ นายกรัฐมนตรีจะมอบคำขวัญวันเด็ก แสดงให้เห็นว่าเด็กเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่ามากที่สุดของชาติ

งานวันเด็กแห่งชาติจัดขึ้นทุกปีในวันจันทร์แรกของเดือน ตุลาคม ถึงปี พ.ศ.2506 และในปี พ.ศ.2507 ไม่สามารถจัดงานวันเด็กได้ทัน จึงได้เริ่มจัดอีกครั้งในปี 2508 โดยเปลี่ยนเป็นวันเสาร์ที่สอง ของเดือนม.ค. เนื่องจากเห็นว่าเป็นช่วงหมดฤดูฝนและเป็นวันหยุดราชการ จนถึงทุกวันนี้

คำขวัญวันเด็ก
คำขวัญวันเด็ก เป็นคำขวัญที่นายกรัฐมนตรีมอบให้เด็กไทย เนื่องในโอกาสวันเด็กแห่งชาติของทุกปี โดย คำขวัญวันเด็กมีขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2499 ในสมัยที่จอมพล ป.พิบูลสงคราม ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ว่า "จงบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม"

ตั้งแต่ปี พ.ศ.2502 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้ให้คุณค่าความสำคัญของเด็ก จึงมอบคำขวัญให้เป็นข้อคติเตือนใจสำหรับเด็กปีละ 1 คำขวัญ (ก่อนถึงวันเด็กแห่งชาติ) นายกรัฐมนตรีสมัยต่อมาจึงได้ถือเป็นธรรมเนียมสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

สำหรับในปี 2566 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระบรมราโชวาท เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ ปี 2566

โดยเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2566 นางสาวตรีนุช เทียนทอง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวว่า "พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว" ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราโชวาท สำหรับลงพิมพ์ในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ ปี 2566 ดังนี้

เด็กทุกคนเติบโตขึ้นได้ ด้วยอาศัยการโอบอุ้มช่วยเหลือ ทั้งจากผู้ใหญ่และสังคม การรู้และเห็นความดีของผู้ที่ได้โอบอุ้มช่วยเหลือนั้น นับเป็นคุณธรรมสำคัญประการหนึ่ง ชื่อว่าความกตัญญู เด็ก ๆ จึงควรเรียนรู้ และสร้างสมอบรมคุณธรรมข้อนี้ ให้บริบูรณ์

พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต
วันที่ 23 ธันวาคม พุทธศักราช 2565

พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม มอบคำขวัญวันเด็กประจำปี 2566 ไว้ดังนี้ 
“รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่ความดี” ขณะที่กระทรวงศึกษาธิการเตรียมอบโล่ให้เยาวชนที่สร้างชื่อเสียงให้ประเทศ 6 ม.ค.นี้

สำหรับอีกความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจ น.ส.ตรีนุช เทียนทอง รมว.ศึกษาธิการ เปิดเผยว่า การจัดงานฉลองวันเด็กแห่งชาติ ประจำปี 2566 ซึ่งจะเกิดขึ้นในวันเสาร์ที่ 14 มกราคม 2566 ซึ่ง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม มอบคำขวัญเนื่องในวันเด็กแห่งชาติ ประจำปี 2566 ว่า "รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่ความดี" 

ย้อนดู "คำขวัญวันเด็ก" ในรอบ 67ปี ที่ผ่านมา

สำหรับคำขวัญวันเด็กในปีอื่นๆ ที่ผ่านมา มีดังรายละเอียดต่อไปนี้  

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2565 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “รู้คิด รอบคอบ รับผิดชอบต่อสังคม”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2564 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “เด็กไทยวิถีใหม่ รวมไทยสร้างชาติ ด้วยภักดีมีคุณธรรม”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2563 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2562 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “เด็ก เยาวชน จิตอาสา ร่วมพัฒนาชาติ”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2561 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “รู้คิด รู้เท่าทัน สร้างสรรค์เทคโนโลยี”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2560 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “เด็กไทย ใส่ใจศึกษา พาชาติมั่นคง”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2559 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “เด็กดี หมั่นเพียร เรียนรู้ สู่อนาคต”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2558 - โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ “ความรู้ คู่คุณธรรม นำสู่อนาคต”

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2557 - น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร – กตัญญู รู้หน้าที่ เป็นเด็กดี มีวินัย สร้างไทยให้มั่นคง

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2556 - น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร – รักษาวินัย ใฝ่เรียนรู้ เพิ่มพูนปัญญา นำพาไทยสู่อาเซียน

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2555 - น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร – สามัคคี มีความรู้คู่ปัญญา คงรักษาความเป็นไทย ใส่ใจเทคโนโลยี

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2554 - นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ – รอบคอบ รู้คิด มีจิตสาธารณะ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2553 - นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ – คิดสร้างสรรค์ ขยันใฝ่รู้ เชิดชูคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2552 - นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ – ฉลาดคิด จิตบริสุทธิ์ จุดประกายฝัน ผูกพันรักสามัคคี

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2551-  พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ – สามัคคี มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ เชิดชูคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2550 - พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ – มีคุณธรรมนำใจ ใช้ชีวิตพอเพียง หลีกเลี่ยงอบายมุข

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2549 - พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร – อยากฉลาด ต้องขยันอ่าน ขยันคิด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2548 - พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร – เด็กรุ่นใหม่ ต้องขยันอ่าน ขยันเรียน กล้าคิด กล้าพูด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2547 - พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร – รักชาติ รักพ่อแม่ รักเรียน รักสิ่งดีๆ อนาคตดีแน่นอน

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2546 - พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร – เรียนรู้ตลอดชีวิต คิดอย่างสร้างสรรค์ ก้าวทันเทคโนโลยี

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2545 - พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร – เรียนให้สนุก เล่นให้มีความรู้ สู่อนาคตที่สดใส

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2544 - นายชวน หลีกภัย – มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2543 – นายชวน หลีกภัย – มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2542 – นายชวน หลีกภัย – ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2541 – นายชวน หลีกภัย – ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2540 – พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ – รู้คุณค่าวัฒนธรรมไทย ตั้งใจใฝ่ศึกษา ไม่พึ่งพายาเสพติด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2539 – นายบรรหาร ศิลปอาชา – มุ่งหาความรู้ เชิดชูความเป็นไทย หลีกไกลยาเสพติด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2538 – นายชวน หลีกภัย – สืบสานวัฒนธรรมไทย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2537 – นายชวน หลีกภัย – ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2536 – นายชวน หลีกภัย – ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2535 – นายอานันท์ ปันยารชุน – สามัคคี มีวินัย ใฝ่ศึกษา จรรยางาม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2534 – พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ – รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่คุณธรรม นำชาติพัฒนา

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2533 – พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ – รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2532 – พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ – รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2531 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2530 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2529 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2528 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – สามัคคี นิยมไทย มีวินัย ใฝ่คุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2527 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – รักวัฒนธรรมไทย ใฝ่ดีมีความคิด สุจริตใจมั่น หมั่นศึกษา

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2526 – พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – รู้หน้าที่ ขยัน ซื่อสัตย์ ประหยัด มีวินัยและคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2525 พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – ขยันศึกษา ใฝ่หาความรู้ เชิดชูชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2524 พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ – เด็กไทยมีวินัย ใจสัตย์ซื่อ รู้ประหยัด เคร่งครัดคุณธรรม

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2523 พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ – อดทน ขยัน ประหยัด เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2522 พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ – เด็กไทยคือหัวใจของชาติ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2521 พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ – เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2520 นายธานินทร์ กรัยวิเชียร – รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเยาวชนไทย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2519 หม่อมราชวงศ์ คึกฤทธิ์ ปราโมช – เด็กที่ต้องการเห็นอนาคตของชาติรุ่งเรือง จะต้องทำตัวให้ดี มีวินัย เสียแต่บัดนี้

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2518 นายสัญญา ธรรมศักดิ์ – เด็กดีคือทายาทของชาติไทย ต้องร่วมใจร่วมพลังสร้างความสามัคคี

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2517 นายสัญญา ธรรมศักดิ์ – สามัคคีคือพลัง

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2516 จอมพล ถนอม กิตติขจร – เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2515 จอมพล ถนอม กิตติขจร – เยาวชนฝึกตนดี มีความสามารถ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2514 จอมพล ถนอม กิตติขจร – ยามเด็กจงหมั่นเรียน เพียรกระทำดี เติบใหญ่จะได้มีความสุขความเจริญ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2513 จอมพล ถนอม กิตติขจร – เด็กประพฤติดีและศึกษาดี ทำให้มีอนาคตแจ่มใส

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2512 จอมพล ถนอม กิตติขจร – รู้เรียน รู้เล่น รู้สามัคคี เป็นความดีที่เด็กพึงจำ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2511 จอมพล ถนอม กิตติขจร – ความเจริญและความมั่นคงของชาติไทยในอนาคต ขึ้นอยู่กับเด็กที่มีวินัย เฉลียวฉลาดและรักชาติยิ่ง

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2510 จอมพล ถนอม กิตติขจร – อนาคตของชาติจะสุกใส หากเด็กไทยแข็งแรงดีมีความประพฤติเรียบร้อย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2509 จอมพล ถนอม กิตติขจร – เด็กที่ดีต้องมีสัมมาคารวะ มานะ บากบั่น และสมานสามัคคี

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2508 จอมพล ถนอม กิตติขจร – เด็กจะเจริญต้องรักเรียนเพียรทำดี

พ.ศ. 2507 งดการจัดงานวันเด็กแห่งชาติ

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2506 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ – ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่มีความขยันหมั่นเพียรมากที่สุด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2505 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ – ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่ประหยัด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2504 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ – ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่อยู่ในระเบียบวินัย

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2503 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ – ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความสะอาด

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2502 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ – ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความก้าวหน้า

-คำขวัญวันเด็ก พ.ศ. 2499 จอมพล ป.พิบูลสงคราม – จงบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม

วันเด็กแห่งชาติของประเทศไทย ตรงกับวันเสาร์ที่สองของเดือนมกราคมของทุกปี เป็นวันหยุดราชการที่ไม่ได้ชดเชยในวันทำงานถัดไป มีการให้คำขวัญวันเด็กทุกปีโดยนายกรัฐมนตรีไทย เริ่มต้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2498