รู้จัก "มดตะนอย" ฤทธิ์ร้าย กัดเสี่ยงตายได้
มาทำความรู้จักเจ้ามดตะนอย ซึ่งเป็นหนึ่งในมดที่อันตรายและถือว่าน่ากลัวพอสมควร หลังพระสงฆ์วัย 33 ปีวัดริ้วหว้า จังหวัดอ่างทอง โดนมดตะนอยกัดจนช็อกหมดสติ โชคดีที่มีพระเณรเห็นเหตุการณ์และช่วยกันหามส่งโรงพยาบาลได้ทัน
หลังจากมีข่าวว่าพระสงฆ์วัย 33 ปี ถูกมดตะนอยกัดจนช็อกหมดสติต้องหามส่งโรงพยาบาล ที่บริเวณวัดริ้วหว้า ตำบลบ้านพราน อำเภอแสวงหา จังหวัดอ่างทอง แต่โชคยังดีในขณะที่เกิดเหตุมดตะนอยต่อยนั้น มีพระเณรเห็นเหตุการณ์หลายท่าน และได้ช่วยกันแจ้ง 1669 ทางโรงพยาบาลแสวงหา ส่งรถกู้ชีพมารับนำไปทำการรักษาได้อย่างทันท่วงที ล่าสุดอาการปลอดภัยออกจากโรงพยาบาลแล้วมาพักฟื้นอยู่ที่วัด แต่ยังคงมีอาการมึนงง คลื่นไส้อยู่
สำหรับอันตรายของมดตะนอย เกิดจากการที่มดตะนอยต่อยด้วยเหล็กใน ซึ่งการต่อยของมดจะแตกต่างจากผึ้งคือ มดเมื่อต่อยแล้วจะสามารถดึงเหล็กในกลับ ทำให้สามารถต่อยได้หลายครั้ง ผู้ถูกต่อยจะถูกต่อยซ้ำๆ ด้วยมดตัวเดิม ในขณะที่ผึ้งจะต่อยเพียงครั้งเดียวแล้วทิ้งเหล็กในไว้ที่แผลของผู้ถูกต่อย เหล็กในที่ยื่นออกมาจากปลายท้องมดจะเชื่อมต่อกับต่อมพิษที่อยู่ภายในท้อง ซึ่งต่อมพิษจะผลิตสารประกอบโปรตีนและสารอัลคาลอยด์ และสารที่ทำให้ผู้ถูกต่อยเกิดอาการแพ้คือสารประกอบพวกโปรตีน โดยสารโปรตีนเหล่านี้จะทำให้ผู้ถูกต่อยมีอาการต่างๆ เช่น เจ็บปวดบริเวณแผล แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก อาเจียน ซึ่งหากบางรายที่แพ้รุนแรงถ้ารักษาไม่ทันอาจทำให้เสียชีวิตได้ และไม่เฉพาะแต่มดตะนอยเท่านั้นที่มีเหล็กในและมีต่อมพิษ มดชนิดอื่นๆ เช่น มดคันไฟก็มีสารพิษที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้เช่นกัน
ดังนั้นประชาชนจึงควรระมัดระวังและหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีมดตะนอยทำรังอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามต้นไม้ใหญ่ หรือต้นไม้ที่ตายแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้มดต่อย แต่ถ้าถูกมดต่อยแล้วรู้สึกว่ามีอาการแพ้ หายใจไม่ค่อยออกอย่านิ่งนอนใจ ควรรีบไปพบแพทย์ ส่วนผู้ที่ไม่มีอาการแพ้ ให้รักษาแผลบริเวณที่ถูกกัดและต่อยให้สะอาดเพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อซ้ำ
วิธีสังเกตว่ามดตะนอยเป็นอย่างไรไม่ยาก ลักษณะทีเด่นชัดมาก ๆ ของมดสายพันธุ์นี้คือ จะมีตัวที่ยาว เรียว บริเวณท้องกับหัวจะสีเข้มออกไปทางดำ บริเวณอกจะสีน้ำตาลออกไปทางเหลือง หรือบางตัวก็เป็นสีส้มส่วนปลายของท้องจะมีเหล็กในแหลม ๆ ยื่น และด้วยกรามที่มีขนาดใหญ่กว่าหมดทั่วไปจึงทำให้อาหารของพวกมันมักเป็นแมลงหรือสัตว์ที่ตัวเล็ก ๆ
ที่อยู่อาศัยของมดตะนอยจริง ๆ จะไม่ได้อยู่ตามบ้านคน แต่มักรวมกลุ่มทำรังกันบริเวณต้นไม้ที่แห้งตาย หรือต้นไม้ที่ยังมีชีวิตต้นใหญ่ ๆ ปัญหาที่เกิดขึ้นและจำเป็นต้องหาวิธีกำจัดมดตะนอย ก็เพราะความร้ายกาจของสัตว์ตัวเล็ก ๆ ตัวนี้นี่แหละ อย่างที่บอกว่าบริเวณปลายลำตัวมันจะมีเหล็กในซึ่งเหล็กในดังกล่าวจะเคลือบสารพิษประเภทอัลคาลอยด์กับโปรตีนไว้ นั่นจึงทำให้คนที่โดนมันต่อยจะบาดเจ็บรุนแรงกว่ามดทั่ว ๆ ไป
ความรุนแรงที่หนักกว่าของมดตะนอยก็คือเมื่อพวกมันกัดเหล็กในแล้วจะสามารถดึงออกมาแล้วกัดได้อย่างต่อเนื่องอีกหลายครั้ง ซึ่งต่างกับผึ้งที่กัดแล้วปล่อยเหล็กในทิ้งไว้ครั้งเดียว นั่นจึงเป็นสาเหตุที่ทำให้หลายคนอาการหนักถึงขั้นเสียชีวิต
อาการเบื้องต้นของคนที่โดนมดตะนอยกัดแต่ไม่ได้มีอาการแพ้คือ ปวดแสบปวดร้อน มีตุ่มบวมบริเวณที่ถูกกัด แต่จะไม่ได้หนักหนาสาหัสอะไรมาก เมื่อเวลาผ่านไปอาการดังกล่าวจะเบาลงและหายไป ไม่ต้องถึงขั้นต้องพบหมอ แต่สำหรับคนที่แพ้หรือไม่รู้ว่าตนเองแพ้ให้สังเกตสิ่งที่จะเกิดขึ้นเหล่านี้เมื่อโดนมดตะนอยกัด
สำหรับคนที่มีอาการรุนแรง จะมีอาการหลังโดนมดตะนอยกัด
- ผื่นบวมแดงขึ้นตามร่างกายอย่างผิดปกติ
- คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสียร่วมด้วย
- มือเท้าเย็น
- หายใจลำบาก อึดอัด แน่นหน้าอก
- วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลม
- หมดสติ