"อ.เจษฎ์" เฉลย "ตบแขนรักษาหัวใจวาย" ทำได้จริงหรือ?

รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายถึงกรณีคลิปที่แชร์ในโลกออนไลน์ เกี่ยวกับการตบแขนเพื่อรักษาผู้ป่วยฉุกเฉินโรคหัวใจ โดยระบุข้อความดังนี้...
"หัวใจวาย ให้ทำ CPR ไม่ใช่มัวมาตบแขน"
มีการแชร์ข้อความพร้อมคลิปวิดีโอ อ้างว่าเป็นคำแนะนำกรณีฉุกเฉินสำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยบอกว่า "เกิดเหตุหัวใจวายกะทันหันในโรงละครที่สิงคโปร์ แพทย์และผู้ช่วยเหลือชาวสิงคโปร์ตบมือลงบนแขนของผู้ป่วย และเธอก็หายเป็นปกติหลังจากผ่านไป 2 นาที" .. พร้อมทั้งระบุว่า ให้ตบข้อศอกด้านในของแขนซ้าย จะมีจุด 3 จุดที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและปอด การตบแขนจะช่วยเร่งการไหลเวียนของเลือด และควรตบส่วนนี้ทุกวัน เพราะสามารถป้องกันโรคหัวใจและลดอัตราการเกิดหัวใจวายได้ !?! .. เรื่องนี้จริงหรือ ?
คำตอบคือ ไม่จริงนะครับ !! ในทางการแพทย์แผนปัจจุบัน ไม่ได้มีคำแนะนำให้ทำการตบแขนเพื่อช่วยผู้ป่วยฉุกเฉินโรคหัวใจ มีแต่ให้ทำ CPR ปั๊มหัวใจ ผายปอด กู้ชีวิต ขณะที่รีบนำส่งแพทย์
คำแนะนำตามในคลิปดังกล่าว น่าจะมีที่มาจากการแพทย์แผนจีนมากกว่า ซึ่งรายการ "ชัวร์ก่อนแชร์" ของสำนักข่าวไทย ได้เคยไปสัมภาษณ์ความเห็นของแพทย์แผนจีน ก็ได้คำตอบว่า ไม่แนะนำให้ทำเช่นกันครับ !
รายการชัวร์ก่อนแชร์ (ดู https://youtu.be/doGXzDya0Kg) ได้ไปสัมภาษณ์แพทย์จีน คุณหมอธนภัตร จินตกุล หัวหน้าสถานพยาบาลวิทยาลัยการแพทย์ทางเลือก ม.ราชภัฏจันทรเกษม ว่าการตบข้อพับแขนซ้าย ช่วยอาการเส้นเลือดอุดตัน หัวใจวายกระทันหัน จนเป็นล้มแล้วฟื้นขึ้นมาได้ นั้นจริงหรือไม่

คำตอบคือ ไม่จริง !! ในคลิปไม่น่าจะอาการหัวใจวาย แต่น่าจะเป็นแค่การลมในโรงหนัง เนื่องจากอากาศถ่ายเทไม่เพียงพอ ถ้าใช้การตบที่ตำแหน่งข้อพับแขน ก็อาจจะช่วยได้บ้าง
คุณหมออธิบายต่อว่า ในทางการแพทย์แผนจีน ที่ข้อพับแขนมีเส้นลมปราณผ่าน 3 เส้นคือ เส้นลมปราณปอด เส้นลมปราณเยื่อหุ้มหัวใจ และเส้นลมปราณหัวใจ ดังนั้นการตบที่ข้อพับแขน จะกระตุ้นเส้นลมปราณปอด มีผลทำให้การหายใจดีขึ้น ให้การทำงานของหัวใจดีขึ้น มีส่วนช่วยให้ฟื้นจากการเป็นลมหมดสติได้ (แต่ไม่ใช่ฟื้นจากหัวใจวาย)
นอกจากนี้ วิธีนี้ยังช่วยคนที่เมารถเมาเรือ หน้าซีด คล้ายจะเป็นลม ก็อาจจะมีผลให้ช่วยฟื้นสภาพได้
ส่วนการตบแขนส่วนนี้เพื่อป้องกันโรคหัวใจ คุณหมอเคยอธิบายไปในรายการชัวร์ก่อนแชร์อีกตอน (https://youtu.be/doGXzDya0Kg) ว่า สามารถทำได้ เป็นการกระตุ้นการไหลเวียน การทำงานของหัวใจให้ดีขึ้น ตามการแพทย์แผนจีน ใช้ได้กับทุกเพศทุกวัย วันละกี่ครั้งก็ได้ ว่างก็ตบเล่น (แต่ยังไง ก็ได้ผลสู้การออกกำลังกายไม่ได้นะ)
แต่ถ้าใครจะเอาวิธีตบแขนนี้ไปใช้ ก็ต้องระวังด้วยว่า ถ้าตีแรงเกินไป จะทำให้เกิดอาการช้ำ เส้นเลือดแตก มีผลเสียได้ ... ถ้าจะตี ต้องใช้แรงพอเหมาะ อย่าตีแรงเกินไป
ดังนั้น ถ้าเจอคนไข้เป็นโรคหัวใจ มีอาการหัวใจวาย คุณหมอก็บอกให้ทำ CPR เหมือนกัน กระตุ้นหัวใจให้กลับมาทำงานก่อนครับ