"รีไซเคิล" Recycle : ทางรอดวิกฤตขยะล้นโลก สู่อนาคตที่ยั่งยืน

World of Change EP.6 พาไปรู้จักกับการ "รีไซเคิล" Recycleแนวทางหนึ่งในการเเก้ปัญหาขยะล้นโลก พร้อมไปเรียนรู้การนำหลักการ  "รีไซเคิล" เข้ามาจัดการปัญหาขยะ ของหลายประเทศทั่วโลก

รับชมรายการได้ที่นี่ :

 

 

 

ขยะเป็นปัญหาระดับโลกอีกปัญหาหนึ่ง ซึ่งเป็นวิกฤตที่ต้องเร่งแก้ไข ในเเต่ละปีเกิดขยะเพิ่มขึ้นมากมาย จากฝีมือมนุษย์ แต่กลับไม่มีการบริหารจัดการที่ถูกต้อง เเละเหมาะสม โดยการจัดการที่ไม่เหมาะสม ทำให้ขยะมักถูกทิ้งตามเเหล่งน้ำ หรือพื้นที่ที่ไม่ถูกต้อง และท้ายที่สุดขยะเหล่านั้น ล้วนไปสะสมอยู่ในพื้นที่ปลายทาง นั่นก็คือทะเล ดังนั้นหากไม่มีการเเก้ไขปัญหานี้ อาจส่งผลให้เกิด “ภาวะขยะล้นโลก” ได้ในอนาคต 

 

มนุษย์สร้าง “มลพิษจากพลาสติก” ปีละ 57 ล้านตัน  และแพร่กระจายไปทั่วโลก จากจุดที่ลึกที่สุดของมหาสมุทร จนถึงจุดสูงสุดของยอดเขา นอกจากนี้การผลิตของเสียได้เพิ่มขึ้นอย่างมากทั่วโลกในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา และยังไม่มีการชะลอตัวลง คาดว่าภายในปี 2050 การผลิตขยะมูลฝอยทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นประมาณ 70% เป็น 3.4 พันล้านตัน เนื่องจากปัจจัยหลายประการ เช่น การเติบโตของประชากร การขยายตัวของเมือง และการเติบโตทางเศรษฐกิจ ตลอดจนพฤติกรรมการจับจ่ายซื้อของของผู้บริโภค

 

โดยจาการศึกษาข้อมูล เเละงานวิจัยพบว่า ขยะมากว่า 2 ใน 3 มาจากลุ่มประเทศกำลังพัฒนา เนื่องจากในหลายประเทศยังไม่มีบริการการจัดเก็บขยะ หรือมีวิธีการกำจัดพลาสติกที่ไม่ถูกวิธี เช่น การทิ้งตามข้างทาง ทิ้งลงในแหล่งน้ำ หรือเผาขยะที่ไม่ถูกวิธี ซึ่งวิธีการที่ไม่ถูกต้องเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดปัญหาสิ่งเเวดล้อมที่ร้ายเเรง

 

 

 

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลีดส์ ในสหราชอาณาจักร ตรวจสอบขยะพลาสติกที่ถูกทิ้งตามข้างทาง พื้นที่เปิดโล่ง หรือขยะที่ไม่ได้กำจัดอย่างถูกวิธี เช่น การฝังกลบหรือเผา ในแต่ละท้องถิ่นจากกว่า 50,000 เมืองทั่วโลก พบว่า รัฐบาลส่วนใหญ่ของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียใต้ และแอฟริกาใต้สะฮารา ล้มเหลวในการเก็บรวบรวม และกำจัดขยะ

การ "รีไซเคิล" Recycle เป็นวิธีการหนึ่งที่ช่วยเเก้ปัญหาขยะล้นโลก ที่ในปัจจุบันมีการรณรงค์กันมากมาย เนื่องจาก "รีไซเคิล" คือ การนำของเสียหรือวัสดุที่ใช้แล้วมาผ่านกระบวนการแปรรูปหรือปรับปรุงคุณภาพ เพื่อให้ของเสียกลับมามีคุณภาพเทียบเท่าหรือใกล้เคียงของเดิม หรือให้ได้วัตถุดิบ ผลิตภัณฑ์ใหม่

ซึ่งส่วนใหญ่ใช้วิธีหลอมให้เป็นวัตถุดิบชนิดเดิม เช่น ขวดแก้ว ผ่านกระบวนการรีไซเคิล จากขวดใบเก่าเป็นขวดใบใหม่ ที่อาจมีรูปทรงแตกต่างออกไปจากเดิมก็ได้ แต่ยังคงเป็นขวดแก้วเช่นเดิม หรืออาจนำไป "รีไซเคิล" เพื่อผลิตเป็นสิ่งของชิ้นใหม่ ที่อาจมีคุณภาพหรือมูลค่าที่มากกว่าเดิม ทำให้สามารถใช้ผลิตภัณฑ์ ได้อย่ามีคุณภาพ เเละคุ้มค่ามากที่สุด 

ประเทศออสเตรีย ถูกประกาศให้เป็นประเทศที่มีสามารถจัด "รีไซเคิล" ขยะได้มากที่สุดในโลก ถึง 59% 

“รายงานระยะที่ 1 – การรีไซเคิลทั่วโลก” จาก Reloop and Eunomia Research ได้สรุป 10 อันดับ ประเทศที่มีอัตราการรีไซเคิลมากที่สุดในโลก ดังนี้

 

อันดับที่ 1 ออสเตรีย – 59%

อันดับที่ 2 เวลส์ – 58.6%

อันดับที่ 3 ไต้หวัน – 52.5%

อันดับที่ 4 เยอรมัน – 52.04%

อันดับที่ 5 เบลเยียม – 52.02%

อันดับที่ 6 เนเธอร์แลนด์ – 51.5%

อันดับที่ 7 เดนมาร์ก – 50.9%

อันดับที่ 8 สโลวีเนีย – 49.6%

อันดับที่ 9 ไอร์แลนด์เหนือ – 45.5%

อันดับที่ 10 เกาหลีใต้ – 45.3%

 

 

เว็บไซต์ Expatica นิยามลักษณะของคนออสเตรียโดยระบุว่าชาวออสเตรียเก่ง เอาจริงกับการแยกขยะ และการรีไซเคิลขยะเป็นอย่างมาก ทั้งในระดับบุคคล หน่วยงาน และรัฐบาล

ซึ่งจากการสำรวจของ Euro-barometer เปิดเผยว่า ชาวออสเตรีย 96% แยกขยะออกจากบรรจุภัณฑ์ และกว่า 99% แยกกระดาษออกจากขยะก่อนทิ้ง ตัวเลขนี้อาจเป็นตัวบ่งชี้ถึงทัศนคติ และพฤติกรรมของชาวออสเตรียได้เป็นอย่างดี

 

ประเทศออสเตรียให้ความสำคัญกับการจัดขยะเป็นอย่างดี โดยมีการกำหนดนโยบายด้านจัดการขยะของออสเตรีย เพื่อให้การจัดการขยะเป็นไปอย่างมีระบบ เเละเพื่อให้ประชาชนปฏิบัตตามอย่างเคร่งคัด เช่น นโยบายห้ามนำขยะหลายประเภทไปทิ้งในหลุมกำจัดขยะ, นโยบายห้ามทิ้งผลิตภัณฑ์ใด ๆ ที่มีอัตราการปล่อยสารอินทรีย์คาร์บอนมากกว่า 5% เป็นต้น 

 

นอกจากนี้ ออสเตรียมีการประกาศเก็บ “ภาษีฝังกลบ” มาตั้งแต่ปี 1989 ชาวออสเตรียเรียกระบบนี้ว่า ALSAG ซึ่งเงินที่ได้จากการจัดเก็บภาษีฝังกลบ จะถูกปันไปใช้กับการทำความสะอาดพื้นที่มีการปนเปื้อนจากปัญหาขยะ ข้อมูลจากเว็บไซต์ Expatica ระบุไว้ว่าตั้งแต่ปี 1989 ถึงปี 2014 ออสเตรียสามารถเก็บเงินจากภาษีฝังกลบรวม 1.2 พันล้านยูโร

 

อีกสิ่งหนึ่งที่ช่วยอำนวยความสะดวก และช่วยให้การจัดการขยะเป็นเรื่องง่าย สำหรับชาวออสเตรีย คือ มีการจัดทำแอปพลิเคชันช่วยเก็บขยะ อย่าง Müllapp แอปนี้ผู้ใช้สามารถจัดระเบียบการทิ้งขยะของตัวเองได้ โดยสามารถเลือกวันที่ได้ตามต้องการ เมื่อถึงเวลาแอปก็จะเตือนให้คุณรู้ว่า ถึงเวลาทิ้งขยะ

 

 

นอกจากนี้ แอปยังมีข้อมูลเรื่องสถานที่ทิ้งขยะ หรือรถรับทิ้งขยะว่าจะมาจอดจุดใดของเมือง ไม่เพียงแค่ขยะเท่านั้น แต่เสื้อผ้าเก่า หนังสือ แอปนี้ก็สามารถบอกได้ว่าคุณควรนำไปบริจาคได้ที่ไหน สำหรับการจัดการขยะที่ง่าย สะดวก และอยู่ในชีวิตประจำวัน และด้วยมาตรการที่เข้มงวดนี้ จึงทำให้ออสเตรียได้อันดับ 1 ในการที่เป็นประเทศที่ รีไซเคิลมากที่สุด

 

ลากอส ประเทศไนจีเรีย จัดงาน Lagos Fashion Week ครั้งที่ 14  ซึ่งธีมของงาน คือ "Commune" ที่เป็นการเน้นให้ความสำคัญกับชุมชน ความร่วมมือ และความยั่งยืน โดยนักออกแบบได้แบ่งปันแนวคิด และเฉลิมฉลองมรดกทางวัฒนธรรมของแอฟริกาผ่านการออกแบบ โดยการรียูสเสื้อผ้าที่นำกลับมาใช้ใหม่อีกครั้ง โดยจัดแสดงรันเวย์ เวิร์กช็อป และร้านค้าแบบป๊อปอัปสำหรับผู้ซื้อและผู้ขาย

 

 

Omoyemi Akerele ผู้ก่อตั้ง Lagos Fashion Week กล่าวว่า

"เราเชื่อว่าแฟชั่นไม่ควรดำรงอยู่โดยโดดเดี่ยว ควรเป็นความร่วมมือและความร่วมมือระหว่างผู้คน ไม่ใช่แค่ในชุมชนของคุณเท่านั้น แต่รวมถึงระบบนิเวศต่างๆ ด้วย"

ด้าน Luqman Ajani ผู้ก่อตั้ง "Ajanee" ได้ให้บรรดานางแบบนำเสื้อผ้าที่ถูกทิ้งจากตลาดนัดของเก่าในไนจีเรียมาจัดแสดงใหม่ Ajani กล่าวว่า "ฉันสนใจเสมอมาในการออกแบบจากมุมมองที่ลึกซึ้งกว่า การทำงานจากมุมมองที่สำคัญจริงๆ ถือเป็นเรื่องสำคัญ" 

 

 

บ็อบบี้ โคลาเด นักออกแบบชาวอูกันดาและผู้อำนวยการฝ่ายสร้างสรรค์ของ "Buzigahill" ออกแบบเสื้อผ้ามือสองที่ส่งไปยังอูกันดาใหม่ และนำไปแจกจ่ายให้กับตลาดเดิม กล่าวว่า  "แฟชั่นฟาสต์และการบริโภคมากเกินไปในโลกเหนือเป็นสาเหตุหลักของการล่าอาณานิคมของขยะในทวีปแอฟริกาในปัจจุบัน" 

 

 

บนเกาะอีสเตอร์ ประเทศชิลี ซึ่งเป็นพื้นที่เล็กๆ ห่างไกลในมหาสมุทรแปซิฟิก ติดอยู่ในปัญหาใหญ่ของพลาสติกในมหาสมุทร ตามข้อมูลเทศบาลจาก Rapa Nui ระบุว่าเกาะแห่งนี้ได้รับพลาสติกและไมโครพลาสติกมากกว่าชายฝั่งของชิลีประมาณ 50 เท่า สาเหตุหลักมาจากที่ตั้งในกระแสน้ำวนแปซิฟิกใต้ ซึ่งนำขยะจากออสเตรเลีย อเมริกาใต้ และเรือประมงเข้ามา

 

 

Moiko Pakomio นักชีววิทยาทางทะเลของรัฐบาลท้องถิ่น กล่าวว่า

ไมโครพลาสติกที่พบในชายฝั่งของพวกเขาไม่ใช่ของเกาะราปานูอี ไมโครพลาสติกส่วนใหญ่มาจากเรือประมงที่ทิ้งขยะลงในมหาสมุทร และไมโครพลาสติกยังปนเปื้อนสัตว์ในท้องถิ่นด้วย รวมถึงเม่นทะเลที่ทั้งผู้อยู่อาศัยและสัตว์ทะเลอื่นๆ กิน ทำให้ห่วงโซ่อาหารทั้งหมดปนเปื้อน

 

 

Pedro Edmunds นายกเทศมนตรีเกาะราปานูอีและชาวบ้านบนเกาะ เร่งรณรงค์ต่อต้านมลภาวะจากพลาสติก Edmunds หวังว่าจะบรรลุข้อตกลงในเกาหลีใต้ เพื่อช่วยลดการใช้โพลีเมอร์พลาสติก แม้ว่าเกาะแห่งนี้จะขอร้องให้ทั่วโลกลดขยะพลาสติก แต่พวกเขาค้นพบว่าการปนเปื้อนส่วนใหญ่มาจากประเทศของพวกเขาเอง  Edmunds กล่าว "ชิลีเป็นประเทศที่ได้รับผลกระทบหลักจากขยะพลาสติก"

 

มณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน  Calvin Sio ได้เริ่มต้นธุรกิจของเขาใน Hengqin มณฑลกวางตุ้งทางตอนใต้ของจีน คือการรีไซเคิลขยะประเภทต่างๆ ซึ่งมุ่งมั่นที่จะพัฒนาอย่างยั่งยืนเพื่อเป็นเส้นทางสู่การบรรลุเป้าหมายการลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และความเป็นกลางทางคาร์บอน โดยการนำขยะประเภทต่างๆ มาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ และของใช้ต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันที่สามารถใช้งานได้จริง เช่น แก้ว จาน 

 

 

นอกจากนี้เขายังพยายามผลักดันธุรกิจของเขาไปยังอุตสหกรรมอื่นๆ เช่น อุตสหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ด้วยเคสโทรศัพท์และเคสอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ การใช้นวัตกรรมทางเทคโนโลยีในการแปลงขยะชีวภาพให้เป็นวัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ในครัวเรือน ซึ่งยึดตามแนวคิดเรื่องความยั่งยืนและผสมผสานค่านิยมทางปรัชญาจีนดั้งเดิมเข้ากับผลิตภัณฑ์ของเขา

 

ตามข้อมูลของสมาคมวิศวกรยานยนต์แห่งประเทศจีน ในปี 2023 พบปริมาณแบตเตอรี่พลังงานที่เลิกใช้ทั้งหมดเกิน 580,000 ตัน ปริมาณที่เพิ่มขึ้นนี้ดึงดูดบริษัทต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการรีไซเคิลแบตเตอรี่
 

ในฉูโจว มณฑลเจ้อเจียง ทางตะวันออกของจีน ชุดแบตเตอรี่ที่รีไซเคิลแล้วจะถูกถอดประกอบ โดยหน่วยแบตเตอรี่ที่มีประสิทธิภาพดีกว่าจะถูกตรวจสอบอีกครั้งและเลือกประกอบใหม่เป็นแบตเตอรี่ใหม่ที่ตอบสนองความต้องการการใช้งานแบบต่อเนื่อง 

 

 

หากแบตเตอรี่พลังงานที่เลิกใช้งานแล้วไม่ตรงตามเกณฑ์การใช้งานแบบคาสเคด แบตเตอรี่เหล่านั้นจะถูกส่งไปรีไซเคิล บริษัทรีไซเคิลแบตเตอรี่ที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อปีที่แล้วในเมืองจิงเหมิน มณฑลหูเป่ย ทางตอนกลางของจีน สามารถรีไซเคิลแบตเตอรี่ที่เลิกใช้งานแล้วได้ประมาณ 20,000 ตันต่อปี

 

หวังจิ่นเทา ผู้จัดการบริษัทวัสดุใหม่ในหูเป่ยกล่าว “หลังจากแยกชิ้นส่วนแล้ว อัตราการรีไซเคิลวัสดุจะเพิ่มขึ้นเป็นกว่า 98 เปอร์เซ็นต์ เราสามารถใช้ประโยชน์จากองค์ประกอบที่มีค่าทั้งหมดในแบตเตอรี่ได้อย่างเต็มที่” 

 

 

ข้อมูลล่าสุดแสดงให้เห็นว่าตลาดรีไซเคิลและนำแบตเตอรี่ที่เสียกลับมาใช้ใหม่กำลังเพิ่มขึ้น คาดว่ากำลังการผลิตรวมสำหรับการใช้ประโยชน์และรีไซเคิลแบบต่อเนื่องในจีนจะทะลุ 800,000 ตันและ 1.8 ล้านตันต่อปีตามลำดับ

 

ปูซาน ประเทศเกาลีใต้ มีมาตรการการลดขยะ โดยการรณรงค์การลดใช้พลาสติกที่ปูซาน ประเทศเกาลีใต้กันบ้าง กับการเจรจาปัญหาขยะพลาสติกของสหประชาชาติ ซึ่งในการประชุมครั้งที่ 5 ของคณะกรรมการเจรจาระหว่างรัฐบาล  (INC-5) เพื่อพัฒนาเครื่องมือที่เกี่ยวข้องทางกฎหมายระหว่างประเทศ เกี่ยวกับมลพิษจากพลาสติก รวมถึงในสภาพแวดล้อมทางทะเล

 

 

โดยใจความหลักในการประชุม คือจุดมุ่งหมายเพื่อสรุปเครื่องมือที่มีผลผูกพันทางกฎหมายระหว่างประเทศเพื่อจัดการกับมลพิษจากพลาสติก รวมถึงในสิ่งแวดล้อมทางทะเล วิธีแก้ไขปัญหามลพิษจากพลาสติก ได้แก่ แนวทางตลอดวงจรชีวิต การออกแบบ การจัดการขยะ และแผนความรับผิดชอบของผู้ผลิตที่ขยายออกไป

 

เกรแฮม ฟอร์บส์ ผู้นำการรณรงค์เรื่องพลาสติกระดับโลก กรีนพีซ กล่าวว่า

มลภาวะทางพลาสติกส่งผลกระทบต่อทุกคนบนโลก และการวิจัยของกรีนพีซแสดงให้เห็นว่าการรีไซเคิลในเกาหลีใต้ไม่สามารถตามทันปริมาณพลาสติกที่เราผลิตได้ ดังนั้นวิธีเดียวที่จะยุติมลภาวะทางพลาสติกได้คือการลดการผลิตพลาสติก

ดังนั้น INC-5 และสนธิสัญญาว่าด้วยพลาสติกระดับโลกจึงเป็นโอกาสเพียงครั้งเดียวในรอบชั่วอายุคนของเราที่จะจัดการกับมลภาวะจากพลาสติก ซึ่งเป็นปัญหาระดับโลกในระดับโลก ดังนั้น เราจึงอยู่ที่นี่เพื่อเรียกร้องให้ผู้นำจากทั่วโลกก้าวขึ้นมาปกป้องสุขภาพของมนุษย์ สภาพอากาศ และความหลากหลายทางชีวภาพของเราจากภัยธรรมชาติอย่างพลาสติก

 

 

ซานติอาโก ประเทศชิลี ซูเปอร์มาร์เก็ต  Algramo เป็นซูเปอร์มาร์เก็ตที่ ก่อตั้งขึ้นโดยองค์กรเพื่อสังคมแห่งนี้ทำงานร่วมกับผู้ค้าปลีกหลากหลายราย  ได้มีนโยบายในการลด เเละจัดการปัญหาขยะ โดยการส่งเสริมให้ลูกค้าใช้ภาชนะพลาสติกที่สามารถใช้ซ้ำได้ ในการเติมผลิตภัณฑ์ที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน เช่น สบู่ล้างจานและน้ำยาล้างจาน สิ่งของจำเป็นในครัวเรือนเหล่านี้สามารถซื้อได้เป็นกรัม 

 

จังหวัดเจ้อเจียง ประเทศจีน Various shots  โครงการด้านสิ่งแวดล้อม ที่มีการทำความสะอาดน่านน้ำชายฝั่ง Blue Circle ในมณฑลเจ้อเจียง ได้จ่ายเงินให้ชาวประมงของเจ้อเจียงและผู้อยู่อาศัยในชุมชนชายฝั่งเพื่อรวบรวมเศษพลาสติก เช่น ถุง ขวด และอวนจับปลาที่ถูกทิ้ง

นับตั้งแต่เปิดตัว โครงการนี้ได้ขอความช่วยเหลือจากเรือ 10,240 ลำ ชาวประมง 6,300 คน และผู้อยู่อาศัยในท้องถิ่นในการรีไซเคิลพลาสติกเกือบ 2,500 ตัน แผนดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามอันทะเยอทะยานที่ได้รับการสนับสนุนจากอุปกรณ์ล้ำสมัยและเทคโนโลยีบล็อคเชน เพื่อกำจัดและจัดการมลภาวะจากพลาสติกตามแนวชายฝั่งยาว 6,600 กม. ของจังหวัด

 

ลอนดอน สหราชอาณาจักร มุ่งพัฒนา Materiom เครือข่ายการวิจัยที่มุ่งหวังอำนวยความสะดวกในการพัฒนา วัสดุชีวภาพแบบฟื้นฟูเป็นวัสดุชีวภาพ 100% ย่อยสลายได้ 100% และมาจากชีวมวลที่มีอยู่มากมายในท้องถิ่นซึ่งไม่ได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่และไม่แข่งขันเพื่อการใช้ที่ดินหรือความมั่นคงทางอาหาร

การรีไซเคิลจะเป็นประโยชน์และเห็นผลตอบรับที่ดีที่สุด ต่อเมื่อเราทุกคนชอบกันตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม หวาดกลัวในผลของการกระทำ และใส่ใจกับประโยชน์ของลูกหลานของเราในอนาคต 

อาจจะไม่ได้แก้ไขจนหมดไป แต่ก็ช่วยลดและชะลอความเสียหายจนทำให้เห็นเป็นจุดเปลี่ยนโลกได้จริง ทุกประเทศสามารถพัฒนากลยุทธ์การจัดการขยะของตนเองให้เหมาะสมกับทรัพยากรและวัฒนธรรม เพื่อสร้างสังคมที่ทั้งสะอาดและคุ้มค่ากับการลงทุนใน