เหล็กถือเป็นวัสดุที่นิยมใช้ในงานก่อสร้างอย่างมาก ปัจจุบันผู้ผลิตมีการทำเหล็กออกมาหลากหลายรูปแบบ เพื่อให้สามารถตอบโจทย์ในการนำไปใช้งานได้ เหล็กนั้นมีหลากหลายประเภท หลายรูปแบบ รวมถึงมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันไปด้วย ในบทความนี้เราจึงจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ 7 ประเภทของเหล็กที่นิยมใช้ในการก่อสร้างมีอะไรบ้าง
เหล็กนั้นมีหลากหลายประเภท แยกย่อยออกไปมากมาย แต่ในบทความนี้จะมาพูดถึงประเภทของเหล็กที่นิยมใช้ในงานก่อสร้างกันว่ามีประเภทไหนบ้าง มีจุดเด่น และการนำไปใช้งานอย่างไรบ้าง
ประเภทของเหล็กกล่องสี่เหลี่ยม หรือ เหล็กแป๊บเหลี่ยม จะมีลักษณะโปร่ง ด้านในกลวง เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ทำมุมฉาก 90 องศา เรียบและคม ไม่หยาบ ซึ่งการใช้งานของเหล็กกล่องสี่เหลี่ยมจะใช้กับงานโครงสร้างที่ไม่ต้องรับน้ำหนักมากๆ เช่น การใช้เหล็กกล่องเหล็กกล่องสี่เหลี่ยมมาทำเป็นนั่งร้าน ทำเสา และด้วยคุณสมบัติของเหล็กกล่องสี่เหลี่ยม จะมีความแข็งแรง ทนทาน น้ำหนักเบา สามารถเคลื่อนย้ายได้ง่าย ทำให้นิยมนำไปประยุกต์ใช้ในงานทั่วไปได้ตามความต้องการ ราคาเหล็กกล่อง ก็ขึ้นอยู่กับขนาด ความกว้าง ความยาว
เหล็กกล่องสี่เหลี่ยมแบน หรือจะเรียกว่า เหล็กกล่องไม้ขีดก็ได้เช่นกัน ซึ่งเหล็กชนิดนี้ด้านจะในกลวง และจะมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า คุณสมบัติคล้ายกับเหล็กกล่องเหลี่ยม แต่เหล็กกล่องสี่เหลี่ยมแบนจะเหมาะกับการใช้งานทั่วไปที่มีขนาดเล็ก ไปจนถึงขนาดกลาง เนื่องจากมีคุณสมบัติที่น้ำหนักเบา แต่ก็ยังมีความทนทาน ทำให้มักนิยมนำไปใช้กับงาน นั่งร้าน เสา ประตู เป็นต้น รวมถึงนำไปประยุกต์ใช้กับงานทั่ว ๆ ไปได้เช่นกัน
เหล็กเส้นข้ออ้อย เป็นประเภทของเหล็กที่มักเห็นได้บ่อยมากในงานก่อสร้างต่าง ๆ ซึ่งจะมีลักษณะที่เป็นเหล็กเส้น และมีลักษณะพื้นผิวมีครีบ หรือ บั้งเพิ่มขึ้นมา เป็นการเพิ่มส่วนนี้เข้ามาเพื่อช่วยเรื่องความแข็งแรงทนทาน ให้สามารถยึดเหนี่ยวยึดเกาะระหว่างเหล็ก และคอนกรีตได้ เหล็กข้ออ้อยยังมีส่วนประกอบทางเคมีที่ต่างกันไปด้วยซึ่งจะช่วยให้เพิ่มแรงรับ แรงดึงได้ดีมากขึ้น เหล็กเส้นข้ออ้อยนั้นมักจะเหมาะกับการใช้ในงานก่อสร้างขนาดใหญ่ เช่น การก่อสร้างอาคารสูง ๆ คอนโดมิเนียม ถนนคอนกรีต สะพาน เป็นต้น
เหล็กเส้นกลม จะมีลักษณะเป็นเหล็กที่มีพื้นที่ตัดขวางเป็นรูปวงกลม ผิวเรียบเกลี้ยง ไม่หยาบ จึงส่งผลให้แรงยึดเหนี่ยวระหว่างเหล็กกับคอนกรีตไม่ดี เหล็กเส้นกลมจึงนิยมใช้เป็นเหล็กเสริมในงานโครงสร้างมากกว่า เช่นการใช้เป็นปลอกคาน ปลอกเสา ตะแกรงเหล็ก หรือใช้กับงานก่อสร้างขนาดเล็ก มีขนาดตั้งแต่ 6 -25 มิลลิเมตร ทำให้สามารถเลือกได้ตามความเหมาะสมในการใช้งาน
ประเภทของเหล็กตัวซี สังเกตได้จากลักษณะของหน้าตัดจะเป็นรูปตัวซี มีลักษณะผิวเรียบ ไร้รอยต่อ ไม่ขรุขระ มีน้ำหนักเบา แข็งแรง เหล็กตัวซีมักเหมาะกับงานโครงสร้างทั่วไป ที่ไม่ต้องการรับน้ำหนักมาก เช่น งานเสาค้ำยัน งานทำโครงหลังคา และโครงสร้างที่อยู่อาศัย เป็นต้น ซึ่งควรเลือกใช้เหล็กตัวซีที่เป็นไปตามมาตรฐานกำหนด เพื่อความปลอดภัยด้านการใช้งาน
เหล็กไอบีม จะมีลักษณะการตัดขวางคล้ายกับอักษรรูปตัว I คือประกอบด้วยปีกบนปีกล่าง และแกนตรงกลางที่มีความกว้างมากกว่าปีกบน และปีกล่างอย่างเห็นได้ชัด และส่วนปีกบน และปีกล่าง เมื่อสังเกตดี ๆ จะมีความลาดเอียงเข้าสู่แกนกลาง ทำให้ปีกใกล้แกนกลางจะมีความหนากว่าส่วนปลาย และทำให้ส่วนปลายของปีกจะมีความโค้งมน ทำให้มีคุณสมบัติที่รับน้ำหนักได้อย่างดี รับแรงกระแทกได้ และยังสามารถต้านทานการดัดโค้ง และการบิดได้ด้วย ทำให้เหล็กไอบีมนิยมนำไปใช้กับงานโครงสร้างสถาปัตยกรรม และ งานอุตสาหกรรม รวมถึงงานเสาส่งไฟฟ้า เสา คาน
เหล็กเอชบีม จะมีลักษณะตัดขวางคล้ายกับอักษรภาษาอังกฤษตัว H สามารถสังเกตได้จาก ปีกบน และปีกล่าง ที่เป็นส่วนขาตัว H จะมีลักษณะเป็นแผ่นตรง พื้นผิวเรียบสม่ำเสมอกัน และจะมีความหนามากกว่าแกนตรงกลาง ส่วนที่เป็นปีกบนและล่างจะมีความกว้างเท่ากัน ทำให้เหล็กเอชบีมสามารถรองรับแรง และโมเม้นท์ได้ดี สามารถต้านการบิด และต้านการดัดโค้งได้ด้วย มักจะเห็นประเภทของเหล็กเอชบีมใช้กับงานโครงสร้างสถาปัตยกรรม เช่น คาน เสา ส่วนประกรอบโครงถัก โครงหลังคา
เป็นอย่างไรกันบ้าง กับ 7 ประเภทของเหล็กที่นิยมใช้ในงานก่อสร้าง โครงสร้างต่าง ๆ เหล็กแต่ละชนิดนั้นก็มีคุณสมบัติจุดเด่นที่ต่างกันออกไป ซึ่งเหล็กนั้นมีมากมายหลายชนิดมากกว่าที่เรายกตัวอย่างมาด้วย ก่อนเลือกใช้นั้นควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนว่าเหล็กนั้นนำไปใช้กับงานแบบใด ทำโครงสร้างแบบไหน เพื่อให้สามารถเลือกใช้ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม และเพื่อให้เกิดความปลอดภัยกับผู้ที่อาศัย หรือผู้ที่ใช้งานด้วย