ประชุมร่างสนธิสัญญาพลาสติกโลก ปิดฉากโดยไร้ข้อตกลง

การประชุมของคณะกรรมการเจรจาระหว่างรัฐบาลว่าด้วยมลพิษพลาสติก ครั้งที่ 5 หรือ INC-5 ที่จัดขึ้นในเมืองปูซานของเกาหลีใต้ตั้งแต่วันที่ 25 พฤศจิกายน ปิดฉากลงแล้วเมื่อวันอาทิตย์ (1 ธันวาคม) โดยไม่สามารถบรรลุข้อตกลงร่วมกันเกี่ยวกับการจัดทำสนธิสัญญาพลาสติกโลกฉบับแรก ซึ่งจะเป็นข้อตกลงลดมลพิษพลาสติก ที่มีผลผูกมัดทางกฎหมายทั่วทั้งโลก แต่การประชุมมีความคืบหน้าอย่างมาก และเห็นพ้องกันว่าจะจัดการเจรจาครั้งต่อไปที่เรียกว่า INC-5.2 ในอนาคต

ผู้แทนกว่า 200 คน เข้าร่วมการประชุมนานหนึ่งสัปดาห์ เพื่อร่วมกันกำหนดแนวทางหยุดยั้งพลาสติกหลายล้านตันไม่ให้เข้าสู่สิ่งแวดล้อมในแต่ละปี โดยเมื่อ 2 ปีที่แล้ว ตั้งเป้าไว้ว่าจะสามารถจัดทำสนธิสัญญาพลาสติกโลกฉบับแรกให้ได้ภายในสิ้นปี 2567



แต่ในการประชุมครั้งนี้ยังมีข้อโต้เถียงในประเด็นขอบเขตของสนธิสัญญา โดยกว่า 100 ประเทศ สนับสนุนการลดปริมาณการผลิตพลาสติก ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญที่ได้จากเชื้อเพลิงฟอสซิล ขณะที่ประเทศผู้ผลิตน้ำมันและผู้ผลิตพลาสติกเพียงไม่กี่ประเทศ อยากให้เน้นการกำจัดขยะพลาสติก  โดยจีนซึ่งเป็นผู้ผลิตพลาสติกรายใหญ่ที่สุดของโลก ร่วมกับซาอุดิอาระเบียและรัสเซีย ที่เป็นชาติผู้ผลิตน้ำมัน ต่างคัดค้านการจำกัดปริมาณการผลิตพลาสติก

นอกจากนี้ที่ประชุมยังมีประเด็นขัดแย้งเรื่องการสนับสนุนทางการเงินแก่ประเทศกำลังพัฒนาเพื่อให้สามารถปฏิบัติตามข้อตกลง

ขณะที่มีการประเมินว่า การผลิตพลาสติกจะเพิ่มมากขึ้นเป็น 3 เท่า ภายในปี 2050 และขณะนี้มีการพบไมโครพลาสติกทั้งในอากาศ น้ำ ดิน อาหารสด และแม้แต่ในน้ำนมของมนุษย์

INC ก่อตั้งขึ้นในปี 2565 ภายใต้มติของสหประชาชาติ เพื่อจัดทำข้อตกลงที่มีผลผูกมัดทางกฎหมายระหว่างประเทศ และให้คำมั่นว่าจะยุติมลพิษพลาสติกภายในปี 2040 ซึ่งจะมีเนื้อหาครอบคลุมทั้งวงจรชีวิตของพลาสติก ตั้งแต่ การผลิต การบริโภค และการกำจัด เพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์จากผลเสียของมลพิษพลาสติก