ชื่อเดิมของสุรพล คือ ลำดวน สมบัติเจริญ เป็นคนจังหวัดสุพรรณบุรีโดยกำเนิด เกิดเมื่อ 25 ก.ย. 2473 ฐานะทางครอบครัวแต่เดิมค่อนข้างดี คุณพ่อรับราชการอยู่แผนกสรรพากรจังหวัด ส่วนคุณแม่ค้าขายเล็กๆน้อยๆภายในบ้าน สุรพลเป็นบุตรชายคนที่ 2 ในบรรดาพี่น้องท้องเดียวกัน 6 คน
เขาเริ่มหลงใหลการร้องเพลงมาตั้งแต่วัยรุ่น ตอนที่เป็นทหารอยู่ที่โรงเรียนนักเรียนจ่าทหารเรือ สุรพลมักจะร้องเพลงให้เพื่อน ๆ ทหารฟัง เมื่อมีงานสังสรรค์เขาก็จะขึ้นร้องเพลงอยู่เสมอ จนที่สุดสุรพล ก็ได้ย้ายเข้าไปประจำกองดุริยางค์ทหารอากาศ
สุรพล มีผลงานมากมาย โดยเริ่มบันทึกเสียงเพลงแรกเมื่อปี 2496 ด้วยเพลง "น้ำตาลาวเวียง" และเป็นที่รู้จักมากขึ้นด้วยเพลงชูชกสองกุมาร และเพลงโดดร่ม ซึ่งเพลงโดดร่ม เป็นเพลงที่ดังในหมู่ทหาร จากนั้นก็มีชื่อเสียงโด่งดังอย่างมากกับเพลง "ลืมไม่ลง" ซึ่งคนทั่วไปมักเรียกว่า "ไม่ลืม" ในปี 2502 นั่นเอง
เขา มีผลงานเพลงมากมาย หลายเพลงยังได้ยินจนถึงทุกวันนี้ อาทิ สาวสวนแตง, แซซี้อ้ายลื้อเจ๊กนั้ง, น้ำตาจ่าโท, เป็นโสดทำไม, เดือนหงายที่ริมโขง, สนุกเกอร์, หัวใจผมว่าง, 16 ปีแห่งความหลัง สำหรับเพลง 16 ปีแห่งความหลัง ถือเป็นเพลงที่ทุกคนต่างนึกถึงเมื่อพูดถึง สุรพล และเป็นเพลงที่ สุรพล บันทึกเสียงเป็นเพลงสุดท้าย ในปี 2510 นอกจากนี้ยังเป็นเพลงสุดท้ายที่ได้ร้องบนเวทีเพราะเมื่อเดินลงมาจากเวทีก็ถูกยิงเสียชีวิต
สุรพล มักจะมีเทคนิคในการดึงดูดใจผู้ชม คือ ทั้งร้อง ทั้งเล่นตลก เพื่อสร้างความบันเทิงให้แก่ผู้ชม สาเหตุหนึ่งที่ทำให้ "สุรพล" ได้รับการยอมรับว่าเป็นราชาเพลงลูกทุ่ง เพราะความอัจฉริยะในตัวเองที่สามารถแต่งเพลงเองและร้องเอง
แม้ชีวิตนักร้องเพลงลูกทุ่งของเขาจะมีอายุเพียง 15 ปี แต่ผลงานของเขาได้ทำให้เพลงลูกทุ่งกลับมาได้รับความนิยมอีกครั้ง จนกระทั่งถึงปัจจุบันนี้