ยูเนสโกจ่อขึ้นทะเบียน 'เวนิส' เข้าบัญชีมรดกโลกที่อยู่ในภาวะอันตราย

องค์การเพื่อการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก (UNESCO) หน่วยงานด้านวัฒนธรรมของสหประชาชาติ เปิดเผยว่า ยูเนสโกจะเสนอให้มีการเพิ่ม "เมืองเวนิส" ของอิตาลี ในรายชื่อ "แหล่งมรดกโลกที่ตกอยู่ในภาวะอันตราย" หรือ World Heritage in Danger ระหว่างการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกของยูเนสโก ในกรุงริยาดห์ ซาอุดีอาระเบีย ที่จะมีขึ้นในวันที่ 10-25 กันยายนนี้ พร้อมเสนอแนะให้ทางการอิตาลี เพิ่มความพยายามในการอนุรักษ์เมืองเวนิส ซึ่งเป็นแหล่งมรดกสำคัญทางประวัติศาสตร์ และลำคลองต่างๆ โดยรอบเมืองให้คงสภาพเดิมมากที่สุด

ทั้งนี้ ยูเนสโก ได้ขึ้นทะเบียนสถานที่ 1,157 แห่งที่ให้เป็นมรดกโลก (World Heritage) โดยพิจารณาจากคุณค่าที่โดดเด่นในระดับสากล ไม่ว่าจะในเชิงธรรมชาติหรือวัฒนธรรม ซึ่งบัญชี “มรดกโลกที่อยู่ในภาวะอันตราย” เป็นเหมือนกับ “บัญชีดำ” ที่มีขึ้นเพื่อกระตุ้นให้รัฐบาลหรือหน่วยงานที่รับผิดชอบเอาจริงเอาจังในการจัดการปัญหาต่างๆ ที่กำลังคุกคามแหล่งมรดกโลกแห่งนั้นๆ

โดยความหวังของยูเนสโก ในการประกาศให้เมืองเวนิส อยู่ในรายชื่อแหล่งมรดกโลกที่ตกอยู่ในภาวะอันตราย เพื่อให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เช่น หน่วยงานรัฐระดับท้องถิ่น ระดับชาติและองค์กรระหว่างประเทศ ให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์และระดมทรัพยากรมาร่วมอนุรักษ์แหล่งมรดกโลกแห่งนี้มากยิ่งขึ้น โดยระบุว่า เมืองเวนิส เสี่ยงได้รับความเสียหาย ชำรุดทรุดโทรมอย่างต่อเนื่องจนไม่สามารถแก้ไขให้มีสภาพดั่งเดิมได้ เนื่องจากผลกระทบต่างๆ เช่น ปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ น้ำท่วม และภัยแล้ง การที่นักท่องเที่ยวเข้าชมมากเกินไปในแต่ละปี นอกจากนั้น การเปลี่ยนแปลงทั้งจากธรรมชาติและการกระทำของมนุษย์ เช่น การพัฒนาเมือง มีการปรับเปลี่ยนโครงสร้างเดิมของอาคารบ้านเรือนต่างๆ และชุมชนเมือง ทำให้เกิดความเสื่อมโทรมและความเสียหายของอาคารเก่าแก่ของเมือง

ในเอกสารร่างข้อมติของยูเนสโก ระบุว่า “เวนิสในปัจจุบัน ยังไม่มีความคืบหน้าในระดับที่มีนัยสำคัญในการจัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและซับซ้อน โดยเฉพาะกับการท่องเที่ยวจำนวนมาก โครงการพัฒนา และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ” พร้อมระบุว่า “ปัญหาเหล่านี้ก่อให้เกิดการเสื่อมสภาพและความเสียหายต่อโครงสร้างอาคารและพื้นที่เมือง ทำให้เสื่อมเสียเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและสังคม และคุกคามความสมบูรณ์ของคุณสมบัติและคุณค่าทางวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และภูมิทัศน์”

สำหรับนครแห่งสายน้ำ หรือเวนิส เผชิญกับปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสภาพอากาศอย่างหนักในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยหากย้อนกลับไปในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา มีรายงานว่าเวนิสประสบกับภาวะแห้งแล้งอย่างหนัก จนเรือกอนโดลาไม่สามารถแล่นผ่านคลองบางสายได้ หรืออย่างในเดือนพฤศจิกายน 2019 ได้เกิดน้ำท่วมรุนแรงจนสมบัติทางประวัติศาสตร์และอาคารต่างๆ ได้รับอันตราย

ทั้งนี้ เมื่อ 2 ปีก่อน ยูเนสโกเคยเสนอให้ขึ้นทะเบียนเวนิสเป็นมรดกโลกที่เสี่ยงอันตรายมาแล้ว แต่ข้อเสนอถูกปฏิเสธไปในนาทีสุดท้าย เนื่องจากรัฐบาลอิตาลียอมออกมาตรการฉุกเฉินเพื่อฟื้นฟูเมือง อาทิ แบนเรือขนาดใหญ่ และเรือสำราญในคลองสายหลัก ซึ่งที่ผ่านมา ยูเนสโกพยายามผลักดันให้รัฐบาลอิตาลีแบนเรือประเภทอื่นๆ ด้วย แต่ยังไม่มีความคืบหน้าในเรื่องนี้