ไทยนำร่องระบบ PES อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

การแทนคุณระบบนิเวศ หรือ เพส ถือเป็นเรื่องใหม่ที่หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมและนักอนุรักษ์ กำลังเดินหน้าสร้างองค์ความรู้ เพราะในอนาคตประเทศไทยมีความจำเป็นต้องนำระบบนี้มาใช้เพื่อหยุดยั้งความเสียหายของระบบนิเวศ
ขณะที่ปัจจุบันมีหลายประเทศออกนโยบายเรื่องนี้บ้างแล้ว โดยเฉพาะประเทศที่พัฒนาแล้ว แต่ถ้าในแถบอาเซียนด้วยกัน ก็มีจะเวียดนาม และอินโดนีเซีย ที่ให้ความสำคัญ
ทว่าแนวคิดการแทนคุณระบบนิเวศ คือการจ่ายเงินเข้ากองทุนเพื่อตอบแทนทรัพยากรที่เราใช้ประโยชน์ไป เพื่ออุดช่องว่างของงบประมาณจากภาครัฐที่ไม่เพียงพอ เพราะการดูแลรักษาทรัยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อมในเขตอุทยานแห่งชาติทั้ง 150 แห่งทั่วประเทศนั้น จำเป็นต้องใช้เงินจำนวนมาก
ที่ผ่านมาโครงการเร่งเสริมความยั่งยืน ของระบบการจัดการพื้นที่คุ้มครองของประเทศ หรือ แคสสปา ได้ดำเนินการใน 3 พื้นที่นำร่อง โดยเฉพาะการนำระบบค่าตอบแทนระบบนิเวศ หรือเพส มาใช้เป็นรูปธรรมคือ การจัดตั้งสมาคมที่อุทยานแห่งชาติตะรุเตา , อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ และการจัดตั้งสมาคมกลุ่มป่าตะวันออก ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ครอบคลุมอุทยานแห่งชาติและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ากว่า 8 แห่ง
ภายหลังการดำเนินการมากว่า 1 ปี พบว่าคนในพื้นที่มีความรู้ความเข้าใจถึงกลไกของเพส มากขึ้น รวมทั้งในพื้นที่ก็มีคนที่พร้อมจะจ่ายค่าตอบแทนเป็นจำนวนมากเช่นกัน
หลังจากนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะเร่งสร้างองค์ความรู้ เพื่อขยายผลการนำกลไลเพส มาใช้ให้แพร่หลายมากขึ้น ฟังดูอาจจะเป็นเรื่องที่เข้าใจยาก แต่หากมองระยะยาวแล้ว ผลลัพธ์ที่จะได้มันคุ้มค่าต่อเม็ดเงินที่ต้องจ่ายไป โดยเฉพาะการอนุรักษ์ระบบนิเวศที่พวกเราจะใช้ประโยชน์ได้อย่างยั่งยืน